Bài 51: Cơ quan phân tích thính giác

Trả lời câu hỏi Sinh 8 Bài 51 trang 162: Hãy quan sát hình 51-1 để hoàn chỉnh thông tin sau về các thành phần cấu tạo của tai và chức năng của chúng.

Trả lời:

(1) Vành tai

(2) Ống tai

(3) Màng nhĩ

(4) Chuỗi xương tai

Bài 1 (trang 165 sgk Sinh học 8) : Hãy trình bày cấu tạo của ốc tai dựa vào hình 51-2

Lời giải:

   - Ốc tai bao gồm ốc tai xương và ốc tai màng.

   - Ốc tai màng là một ống màng chạy suốt dọc ốc tai xương và cuốn quanh trụ ốc thành hai vòng rưỡi, gồm màng tiền đình ở phía trên, màng cơ sở ở phía dưới và màng bên áp sát vào vách xương của ốc tai xương. Màng cơ sở có khoảng 24 000 sợi liên kết dài ngắn khác nhau : dài ở đỉnh ốc và ngắn dần khi xuống miệng ốc. Chúng chăng ngang từ trụ ốc sang thành ốc.

   - Trên màng cơ sở có cơ quan Coocti, trong đó có các tế bào thụ cảm thính giác.

Bài 2 (trang 165 sgk Sinh học 8) : Quá trình thu nhận kích thích của sóng âm diễn ra như thế nào giúp người ta nghe được ?

Lời giải:

    Sóng âm từ nguồn âm phát ra được vành tai hứng lấy, truyền qua ốc tai vào là rung màng nhĩ, rồi truyền qua chuỗi xương tai và làm rung màng "cửa bầu" và cuối cùng làm chuyển động ngoại dịch rồi nội dịch trong ống tai màng, tác động lên cơ quan Coocti. Sự chuyển động ngoại dịch được dễ dàng nhờ có màng của "cửa tròn" (ở gần cửa bầu, thông với khoang tai giữa).

    Tùy theo sóng âm có tần số cao (âm bổng) hay thấp (âm trầm), mạnh hay yếu mà sẽ làm cho các tế bào thụ cảm thính giác của cơ quan Coocti ở vùng này hay vùng khác trên màng cơ sở hung phấn, truyền về vùng phân tích tương ứng ở trung ương cho ta nhận biết về các âm thanh đó.

Bài 3 (trang 165 sgk Sinh học 8) : Vì sao ta có thể xác định được âm phát ra từ bên phải hay bên trái

Lời giải:

    Khi có âm thanh, chúng sẽ tác động lên không khí, làm không khí chuyển động dưới dạng sóng. Sóng lan truyền trong không khí và đến tai của ta, hai lỗ tai có hai màng nhĩ và hai màng nhĩ này tiếp nhận sóng từ không khí lan truyền tới. Nếu âm phát ra từ bên phải thì nó sẽ tác động lên tai ở bên phải trước. Tác động này sẽ được các noron thần kinh cảm nhận và truyền đến thần kinh trung ương. Ở đây sẽ phân tích âm truyền đến và truyền lại phản xạ cho các bộ phận cơ thể.

Bài 4 (trang 165 sgk Sinh học 8) : Hãy làm thí nghiệm sau: Thiết kế 1 dụng cụ giống ống nghe của bác sĩ (hình 51 – 3) nhưng dùng 2 ống cao su nối với tai có độ dài khác nhau. Nhắm mắt và thử xác định xem có cảm nhận gì khi gãi trên màng cao su.

Lời giải:

   Ta có cảm giác âm thanh phát ra từ phía tương ứng với ống cao su ngắn.